Alzheimer hastalığında klinik yakınmaların ilerleyişi evrelere ayrılmıştır. Alzheimer hastalığı üç evreden oluşuyor:
Erken evre
Kişi günlük aktivitelerini bağımsız bir şekilde yerine getirebilir. Araba sürebilir, bağımsız çalışabilir ve sosyal aktivitelerini yerine getirebilir. Bununla birlikte kişi hafızada etkilenme yaşar, kelimeleri veya günlük eşyalarını koyduğu yerleri unutmaya başlar. Bu dönemde yakınmalar çok dikkat çekici değildir, ama aile bireyleri ve yakın çevresindekiler bunu fark eder. Bu dönemde erkenden hekime başvurup tedaviye başlamak çok önemlidir.
Sık yakınmalar;
- Kelime veya isim bulmada güçlük
- Yeni tanıştığı kişilerin isimlerini hatırlamakta zorlanma
- Karmaşık işlerde zorlanma
- Yeni okuduğu yazıyı çabucak unutma
- Değerli eşyaların yerini unutma ya da yanlış yere koyma
- Planlama ve organizasyonda zorlanma
Orta evre
Bu dönem en uzun dönemdir ve yıllarca sürebilir. Hastalık ilerledikçe kişi daha fazla bakım ihtiyacı hisseder. Demans yakınmaları daha belirgindir, kelimeleri karıştırmalar artar, daha çabuk sinirlenmeler öfke patlamaları olur, banyo yapmayı red etme gibi uygunsuz davranışlar başlar. Beyin sinir hücreleri hasara uğradıkça duygu ve düşüncelerin ifadesi güçleşir, rutin aktiviteleri yardımsız yapamaz hale gelir.
Bu dönemde karışımıza çıkan yakınmalar;
- Yakın geçmişte olayları unutma
- Özellikle zorlandığı dönemlerde duygudurumda sık sık dalgalanma,
- Telefon numarası, ev adresi gibi kendine ait kişisel bilgileri hatırlamakta zorlanma
- Günü saati karıştırma
- Hava durumuna göre uygun kıyafeti giymekte zorlanma
- İdrar kaçırma
- Uyku sorunları; gün içinde uyuma ve geceleri uyuyamama
- Kişilik ve davranış değişiklikleri
Orta evrede Alzheimer hastası günlük rutinini yapabilmek için yardıma ihtiyaç duyar.
Geç evre
Son evrede unutkanlık yakınmaları şiddetlidir. Kişi çevresi ile ilgisizdir, sohbetlere katılamaz, hareketlerini kontrol edemez, bilinçsizce davranır. Bazı kelimeleri cümleleri kurabilir ama iletişim çok zordur. Hafıza ve bilişsel beceriler ve kişilik değişiklikleri kötüleşmeye devam eder ve kişi tamamen bağımlı hale gelir.
Bu evrede belirgin olan yakınmalar;
- Günlük bakımda yardım gereklidir
- Çevresinde olup bitenlere farkındalık kaybolmuştur
- Yürümek, oturmak, yutkunmak gibi fiziksel becerilerde bozulma olur
- İletişimde güçlük çekilir
