Psikolojik problemlerimiz olduğunda sorunlarla baş etmeye çalışmak için hızlıca bir ilaca başlamayı kolay yöntem olarak görüyoruz.
Yıllarca depresyon ilacı kullanan, onu bir gün bile kestiğinde yakınmaları geri gelen kendini kötü hisseden hastalarım var. Bunun anlamı şu siz tedavi olmuyorsunuz, ilaçlarla yakınmalarınızın üzerini örtüyorsunuz.
Tıpkı bir yara bandı gibi yaranız var ama onu iyileştirmek yerine üzerine bir yara bandı kapatıyorsunuz. Psikiyatrik depresyon ilaçları ancak geçici süre olayın en şiddetli döneminde kullanılmalı ve sonrasında iyi bir psikoterapi ile neden çözümlenmelidir.
Depresyona bir hastalık noktasında uzman tarafından tanı konulduğunda iyileşinceye kadar geçici süre antidepresan kullanılmalıdır. İyileştikten sonra ise başlandığı gibi antidepresan bırakılmalıdır. Unutulmamalıdır ki yetersiz antibiyotik enfeksiyonu nasıl kötüleştirirse, doğru kullanılmayan antidepresanlar da hastayı ilaca bağımlı hale getirir.
Antidepresanların kullanımı bir dizi yan etki ile ilişkilidir. Şiddetli depresyonu olan hastalarda antidepresanların rolü olabilirken, hafif ila orta şiddette depresyonu olanlarda veya semptomları henüz depresyon olarak nitelendirilmeyenlerde eksileri artılarından daha ağır basabilir.
Antidepresanların reçetelenmesi, öncelikle yeni nesil sınıflar – seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar) ve serotonin ve norepinefrin geri alım inhibitörleri (SNRI’ler) – kullanımı ciddi şekilde arttı. Bu, her altı yetişkinden birine reçete edilen antidepresana eşdeğerdir ve reçete oranları kadınlarda %50 daha fazladır.
Geçtiğimiz yıl 60 milyon kutu antidepresan kullanıldı ve bunun sadece %30 kadarı reçeteli, diğeri ise kulaktan kulağa günü kurtarmak için kişisel uygulamaları içeriyor. Depresyon bir hastalıktır, hastalığın da bilimsel tedavi kılavuzlarında tedavi rejimi açıkça tarif edilmiştir. Kılavuz dışına çıkılan tedavi yorumları kısa, orta ve uzun vadede hastaya zarar verir.
Yan etkiler yaygındır. SSRI kullanan yaklaşık her 5 hastadan 1’i gündüz uyku hali, ağız kuruluğu, aşırı terleme veya kilo alımı bildirmektedir; en az 4’te 1’i cinsel problemler bildiriyor ve yaklaşık 10 kişiden 1’i huzursuzluk, kas spazmları veya seğirme, mide bulantısı, kabızlık, ishal veya baş dönmesi bildirmektedir. Yüksek düzeyde diş sıkması ve baş ağrısı ise hastaları nörologların kapısına getiriyor. Ayrıca uzun süreli antidepresan kullanımı hastanın uyku mekanizmasını tamamen bozabildiği gibi düzelmesi zor sonuçları da beraberinde getiriyor.
Tedaviyi bırakmaya çalışan hastalar sıklıkla yoksunluk belirtileri yaşarlar: bunlar arasında anksiyete, uykusuzluk, depresyon, ajitasyon ve iştah değişiklikleri sayılabilir ve özellikle tedavi aniden kesilirse sosyal işlevsellik ve profesyonel yaşam olumsuz etkilenebilir.
