B12 vitamini, vücudumuzun DNA sentezi, enerji üretimi ve sinir sisteminin düzgün çalışması için ihtiyaç duyduğu temel bir vitamindir. B12 vitamini birçok besinde olmasına rağmen eksikliğini sık görüyoruz.
B12 vitamini eksikliği vejetaryen beslenenlerde, 60 yaş üzerinde, hamilelerde, emilim bozukluğu olanlarda sıktır.
B12 vitamini seviyelerinde referans olarak, 300 pg/mL’nin üzerindeki B12 seviyeleri normal kabul edilir, 200-300 pg/mL seviyeleri sınırda kabul edilir ve 200 pg/mL’nin altındaki seviyeler yetersiz kabul edilir. Ancak beyin sağlığı için ortalama seviyenin 350 pg/mL’nin üzerinde olmasını istiyoruz.
B12 eksikliğinin belirtileri
B12 eksikliğinde bazı yakınmalar ve şikayetler ön plandadır. İşte B12 vitamini eksikliğinde sıklıkla görülen yakınmalar ve şikayetler:
Yorgunluk
Hücrelerin düzgün çalışması için B12’ye ihtiyaç vardır. B12 seviyeleriniz düşük ise, normal kırmızı kan hücresi üretimini azaltabilir ve bu da vücuda oksijen dağıtımını bozabilir. B12 veya folat eksikliği megaloblastik anemiye neden olabilir. Bu durum, büyük, anormal ve olgunlaşmamış kırmızı kan hücrelerinin oluşumuna ve bozulmuş DNA sentezine yol açar. Vücudunuz dokulara oksijen taşımak için yeterince sağlıklı kırmızı kan hücresine sahip olmadığında, kendinizi yorgun hissedersiniz.
Baş ağrısı
B12 eksikliği, baş ağrıları da dahil olmak üzere nörolojik yan etkilere yol açabilir. Özellikle migren olgularında B12 düşüklüğü migren ataklarını tetikleyebilir. Bu nedenle eğer migren tanınız varsa B 12 vitamini düzeyleriniz bakılmalı ve eksikliği tedavi edilmelidir.
Depresif yakınmalar
B12, merkezi sinir sisteminizin düzgün çalışması için gereklidir ve bu besinin eksikliği ruh sağlığınızı etkileyebilir. Düşük B12 seviyeleri, homosistein adı verilen kükürt içeren bir amino asidin yüksek seviyelerine neden olabilir. Bu da kronik hastalıkların zeminini oluşturan vücuttaki oksidatif stresi, aterosklerozu, DNA hasarını ve hücre ölümünü artırarak depresyon gelişimine katkıda bulunabilir.
Gastrointestinal sorunlar
B12 eksikliği ishal, mide bulantısı, kabızlık, şişkinlik, gaz ve diğer gastrointestinal semptomlara neden olabilir.
Konsantrasyon güçlüğü ve unutkanlık
B12 eksikliği merkezi sinir sistemini olumsuz etkilediğinden, düşük veya eksik B12 seviyelerine sahip kişiler sersemlemiş hissedebilir ve konsantre olmakta ve görevleri tamamlamakta güçlük çekebilirler. B12 eksikliği riski yaşla birlikte arttığından, ileri yaştaki yetişkinler bu yan etkiler açısından özellikle risk altındadır.
Ellerde ve ayaklarda karıncalanma uyuşma
B12 eksikliği eller ve ayaklar gibi vücudun belirli bölgelerinde yanma veya karıncalanma yakınmalarına neden olur. Bu yakınma diyabet hastalarında daha sıktır. Bu hastalarda kullanılan bazı ilaçlasr (metformin gibi) B12 vitamini emilimini azalttığı için B12 eksikliği gelişme riski artar. Metformin içeren diyabet ilaçlarını kullanan kişilerin düzenli olarak B12 vitamini eksikliği açısından taranması önerilir.
B12 eksikliğinin diğer belirtileri
Kas krampları ve kas güçsüzlüğü. B12 eksikliği motor ve duyusal sinir fonksiyonlarını olumsuz etkileyerek kas kramplarına ve güçsüzlüğe neden olabilir.
Denge sorunları. Ataksi veya bozulmuş denge ve koordinasyon, B12 eksikliğinden kaynaklanabilecek nörolojik bir semptomdur. Bu nedenle, B12 eksikliği olan bir kişi yürümekte ve dengede durmakta zorluk çekebilir.
Erektil disfonksiyon. B12 eksikliği olan erkekler, vücutta artan homosistein düzeylerinin sonucu olarak erektil disfonksiyon yaşayabilir.
Görme bozuklukları. B12 eksikliği, muhtemelen optik sinir hasarı nedeniyle görme bozukluklarına neden olabilir.
