Baş ağrısı olan bazı kişiler belirli besinleri tükettiklerinde ağrı ataklarında artıştan yakınırlar. Bu kişilerde sadece beslenme düzeni değişiklikleri ile atakları yüzde 40 azaltabilmek mümkündür. Bu yüzden baş ağrısı atakları ile baş etmede beslenme düzeni önemli bir noktadır.
Sabah baş ağrısının nedenleri neler?
Sabah başlayan baş ağrılarınızız çaresi gece yatmadan hemen önce tüketilen besinlerle alakalalı. Peki hangi besinler baş ağrısına iyi gelir? Hangi besinler baş ağrınızı daha fazla tetikler? Baş ağrısına ne iyi gelir? İşte baş ağrısı için yol rehberi…
Baş ağrısını tetikleyen yiyecekler
Baş ağrısını tetikleyen besinler kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Hangi besinin buna neden olduğunu anlayabilmek için bir ay süre ile ağrı günlüğü tutmak ve ağrıları not etmek önerilir. Kişinin tetikleyici besinleri diyetinden tek tek çıkararak kontrol etmesi, diyet ve ağrı ilişkisini kolaylıkla gösterecektir.
Özellikle gıdalarda bulunan tiramin, monosodyumglutamat, nitrat, kafein ve aspartam gibi maddeler başağrısını tetikleyebilirler. Eğer baş ağrınızın bu gıdaların tüketiminden kaynaklandığını düşünüyorsanız bunlardan kaçınmalısınız.
Tiramin İçeren Gıdalar
- Peynir (krema ve süzme peynir hariç)
- Sirke veya sirke içeren besinler (turşu, hardal, ketçap, salata sosu)
- Sakatat et (karaciğer, böbrek)
- Tütsülenmiş et ve balık
- Çikolata
- Turunçgiller
- Muz, İncir, Erik, Kuru üzüm
- Fasülye, Soğan, Ispanak
- Fındık
- Alkollü içecekler
Kafein İçeren İçecekler
- Kahve, Çay
- Kakao
- Kolalı veya enerji içecekleri
Monosodyumglutamat İçeren Gıdalar
- Çin yemekleri
- Hazır ve konserve çorbalar
- Kavrulmuş fındık
- Patates ve mısır cipsi
Nitrat içeren Gıdalar
- Sosis, salam, sucuk, pastırma
- Tütsülenmiş balık
- Kurutulmuş et
Aspartam içeren Gıdalar
- Sakız, dondurma
- Tatlılar
Tükettiğiniz gıdalar 12 saate kadar başağrısını tetikleyebilir
Tiramin vücutta damarlar üzerine etki göstererek kan basıncı düzenleyen bir aminoasittir. Doğal olarak vücutta ve bazı protein içeren besinlerde bulunur. Beyindeki kan damarlarını önce kasar, ardından beyin kendini korumak için damarları genişletir ve bu da baş ağrısı ataklarını tetikleyebilir. Baş ağrısı sıklıkla tiramin içeren gıdaları tükettikten 1-12 saat içinde başlayabilir. Bu besinlerle beraber alkol kullanımı tiraminin vücutta emilimini hızlandırır ve atakları artırır.
Çin yemeğine dikkat!!
Monosodyumglutamat vücutta uyarıcı etkiye sahip bir aminoasittir, pek çok paketlenmiş gıdada bulunur ve lezzet arttırıcıdır. Monosodyumglutamat yeterli sindirilemez ve birikmesi kaslarda ve beyinde uyarıya yol açarak ağrı yollarını tetiklediği düşünülmektedir. Toplumun %25’inde baş ağrısına neden olur. Baş ağrısı yanında kişide terleme, göğüste, yüzde ve çenede gerilme hissi gibi yakınmalar olabilir. Genellikle monosodyumglutamat tüketiminden 15-30 dakika sonra baş ağrısı ortaya çıkmaktadır. Özellikle paketli gıdalarda monosodyumglutamat (‘MSG’ olarak kısaltılmıştır) olup olmadığı kontrol edilerek, bu gıdalardan uzak durulmalıdır. Bazı paketlenmiş gıdalarda MSG varlığı gizlenmekte, bunun yerine ‘hidrolize bitkisel protein’ olarak belirtilmektedir, bu duruma da dikkat etmemiz gerekir.
Yediğiniz pembe taze görünen et gerçekten sağlıklı mı?
Nitratlar et ürünlerini korumak amacıyla yüzyıllardır kullanılan bileşiklerdir. Ayrıca etlere tat ve iştah açıcı pembe kırmızı bir renk verirler. Yani aslında taptaze besin değeri yüksek sandığınız markette gördüğünüz etler nitrat içeriyor olabilir. Nitratlar beyin damarlarında, yüz ve saçlı derimizin damarlarında genişleme yaparak baş ağrısına yol açmaktadır. Bu baş ağrısı halk arasında “nitratlı gıdalara bağlı baş ağrısı atağı”ndan ziyade, “sosisli sandviç baş ağrısı” olarak da bilinir ve nitrat tüketiminden 30 dakika içerisinde ağrı ortaya çıkar.
Diğerleri…
Nerdeyse çoğunuzun ‘Sabah kahve içmeden uyanamıyorum’ dediğini duyar gibi oluyorum. Kafeini günlük hayatımızda sıkça tüketiyoruz. Aslında kafeinin kendisi baş ağrısına neden olmamakta, tam aksine, damarları daraltarak ağrıya iyi bile gelebilmektedir. Ancak, kafein vücutta tükendikçe damarlarda genişleme olur ve bunun sonucu olarak da ağrı tetiklenir. Günlük maksimum kafein tüketimi 300 mg’ı geçmemelidir (2 fincan Türk kahvesi, 4 bardak çay). Kafein tüketiminin ardından başağrısı genellikle 12 saat içinde başlar.
Yapay tatlandırıcı aspartamda baş ağrısını tetikleyen diğer bir gıda ürünüdür. Alkolsüz içecek, sakız ve düşük kalorili diyet dondurma ve tatlılarda aspartam varlığı için dikkatli olunmalıdır.
Tüm bu gıdalara dikkat etmenin yanında kan şekerinin fazla düşmesini de engellemelisiniz. Unutmayın gün içinde dört veya beş küçük öğün, iki veya üç büyük öğünden daha sağlıklıdır. Yüksek şeker içerikli beslenmek pankreastan çok fazla insülin salınımına ve hızlı bir şeker düşüşüne sebep olacaktır.
Yatmadan önce sağlıklı gıdalar tüketin.
Eğer baş ağrınız sabah kalktığınız gibi başlıyorsa bunun sebebi gece boyunca kan şekerinizin çok düşmesinden kaynaklanıyor olabilir. Gece yatmadan önce bir bardak süt, bitki çayı, bir dilim peynir veya küçük tavuk sandviç gibi proteince zengin gıdalar tüketerek bu baş ağrısını engelleyebilirsiniz.
