Daha önceleri sinir hücreleri yenilenemez diye biliyorduk fakat son dönemde harika bir gelişme yaşandı ve aslında yenilenebildikleri saptandı. İşte yenilenebilen sinir hücreleri özellikle hafıza bölgemizdeki hücreler. Bu süreç beyin sağlığında önemli bir etkendir. Bunu da sağlayan BDNF dediğimiz bir kimyasal var. Bu sinir hücreleri arasında iletişimi arttırarak hücrelerin kendilerini geliştirmesini sağlıyor.
BDNF’yi nasıl arttırabiliriz?
BDNF maddesini artırmak için şunları yapabilirsiniz:
Oruç tutmak
Aralıklı oruç tutmak BDNF proteinini arttırabiliyor. Son yapılan birçok araştırma bize aralıklı orucun faydalarını gösterdi. Ne zaman aralıklı oruç? En iyisi gece 21.00’den sonra sabah 07.00-08.00 arasında yapılan oruçtur.
Açık hava
Açık havada aerobik, koşmak oksijeni arttırır. Bu da beynin ihtiyacı olan oksijen sağlar ve aynı zamanda stres hormonu kortizolün düşmesine yardımcı olur.
Sağlıklı beslenme
Ayrıca beyin sağlığını korumak için şeker ve işlenmiş karbonhidrattan uzak durmak da önemli. Mesela beyaz ekmek yerine tam tahıllı ekmek, esmer pirinç, tam buğday makarna tercih edebilirsiniz.
Êgzersiz yapmak
Hepsi değil ama bazı egzersizler BDNF hormonunu arttırır. Bunlardan biri süratli koşudur. Hızlı koşu, BDNF’yi önemli oranda arttırır. 30 saniye olabildiğince hızlı koşma, sonra 90 saniye dinlenme ve yeniden 30 saniye olabildiğince hızlı koşma şeklinde yapacağınız egzersiz uygulaması en etkili şeklidir. Başlangıçta bunu sadece 2 kez yapabilirsiniz ve alıştıkça sayıyı arttırabilirsiniz. Aynı zamanda bu tip bir kısa süreli hızlı koşu, insan büyüme faktörünün de artmasını sağlıyor.
Aktif sosyal yaşam
Hep aktif ve sosyal olmaya çalışın. Sosyalleşmenin azalması yaşlılarda büyük bir sorun. Özellikle de bizim gibi kapalı toplumlarda. Mesela Avrupa’nın her şehrinde barlarda, kafelerde oturan, bir şeyler içen yaşlılar görürsünüz ancak Türkiye’de belki ekonomik şartların da etkisiyle bunu görmek pek mümkün değil. Yaş ilerledikçe sadece televizyon ile geçirilen hayatlar oluyor. Bu nedenle arkadaşlarınızla hayat boyu irtibatınızı koparmayın ve mümkün olduğunca sosyalleşin.
Omega-3
Beslenmede Omega-3 gibi faydalı yağ asitleri içeren sardalya, hamsi, uskumru, ceviz gibi besinler tüketin.
Bunların yanı sıra yaban mersini, yeşil çay, magnezyum ve çinko içeren sebze ve meyveler de beyin için faydalı.
İnsülin direnciniz varsa düşürmek için elma sirkesi deneyebilir ya da kan şekerinizi dengelemek için tarçın kullanabilirsiniz.
Günde 1 fincan Türk kahvesi ya da 4 bardaktan daha fazla çay tüketmeyin. Kafein alımınızı sınırlamanız iyi olur.
Uykunuzu düzenleyin. Gece 23:00 gibi uyumuş olmanız birçok hormonun sağlıklı bir şekilde salgılanmasını sağlayacaktır.
Süper yaşlıların beynini dinç tutan şey nedir?
Süper yaşlılar dediğimiz bir grup var. Bunların ortak özellikleri 90 yaşında bile olsalar yarı yaşlarındaki insanlarla yaklaşık olarak aynı bilişsel kapasiteye sahip olmaları. Yaşlandıkça beyindeki gri madde miktarı azalıyor. Bu gri madde de işitme, duyguları işleme, kişisel kontrolü sağlama ve yeni bilgiler öğrenme gibi bilişsel işlevlerde önemli bir göreve sahip. Gri madde azaldığında ise beyindeki beyaz madde onun yerine bu işlevleri gerçekleştirmeye çalışıyor. Bu olmadığında ise zihinsel yaşlanma daha keskin oluyor. Ancak bu beyaz madde yeterli olmadığında bile bilişsel kapasiteyi korumak için yapılabilecekler var. Bunların başında ise güçlü bir sosyal iletişim ağı geliyor. Yani sıkı aile bağları, sevgi dolu bir iletişim, sürekli görüşülen arkadaşlar, komşular hatta tanıdığınız bir mahallede oturmak bile buna yardımcı oluyor.
