CRP seviyelerinizi test ettiniz mi? Etmelisiniz. Çünkü bu basit kan testi hayatınızı kurtarabilir.
C-reaktif protein veya CRP, uzun zamandır vücutta iltihaplanma belirteci olarak kullanılmaktadır. Basit bir CRP kan testi, kişinin kalp hastalığı, kanser ve diyabet riskini azaltmaya yardımcı olabilir. CRP, sadece bir iltihap belirtecinden çok daha fazlasıdır; inflamatuar sürece aktif olarak katılır. Yüksek CRP seviyeleri hemen hemen her bilinen inflamatuar durumda bulunur. Herhangi bir hastalık belirtiniz olmasa bile, yüksek CRP seviyeleri, kardiyovasküler hastalık, kanser, diyabet ve daha fazlası dahil olmak üzere neredeyse tüm dejeneratif bozukluklar için yüksek bir risk sinyali verebilir.
C Reaktif Protein (CRP) Neden Test Edilmeli?
C-reaktif protein veya CRP, inflamasyonun hassas bir belirtecidir. İnflamatuar bir saldırıdan sonra hızlı bir şekilde yükselir ve ideali normal seviyesine geri dönmesidir. CRP’nizin yüksek olması, kronik inflamasyonun bir göstergesidir.
Yüksek CRP sinyalleri, kardiyovasküler hastalık, kanser, diyabet, obezite ve daha fazlası dahil olmak üzere birçok kronik inflamasyonla ilgili bozukluk riskini arttırdı.
CRP seviyelerini düşürmek, sağlıklı bir yaşam tarzının hayati bir parçasıdır ve bir dizi güvenli, uygun fiyatlı besin takviyesi CRP seviyelerinizi düşürmenize yardımcı olabilir.
CRP’nizi test edin ve size iyi gelebilecek takviyeleri kullanmaya başlayın.
CRP Nedir?
C-reaktif protein (CRP) vücutta, özellikle bağışıklık hücreleri, karaciğer ve adipositler (yağ hücreleri) tarafından üretilir. İnflamatuar bir uyaranın (enfeksiyon veya doku yaralanması gibi) erken safhasında CRP seviyeleri önemli ölçüde yükselir.
CRP, genel inflamasyonun inanılmaz derecede hassas ve sağlam bir “belirtecidir”. Romatoid artrit, vaskülit veya Crohn hastalığı gibi inflamatuar bağırsak hastalıkları gibi kronik inflamatuar durumların ilerlemesini izlemek için kullanılır. Bu durumlarda, CRP’deki bir artışla birlikte oluşan semptomlar hastalığın ilerlediğini işaret eder ve anti-inflamatuar tedavi sağlama ihtiyacını gösterir.
Bununla birlikte, daha yakın zamanda, CRP, basitçe bir iltihap belirteci olmasının yanı sıra aktif bir iltihaplanma nedeni olarak kabul edilmiştir.
CRP vücuttaki spesifik moleküllere bağlandığında, sitokinler ve diğer inflamatuar aracılar olarak adlandırılan inflamatuar sinyal moleküllerinin üretimini hızla yükseltmeye başlar. Bu bilgilere ek olarak, CRP kontrol edilmediğinde, yıkıcı kronik inflamasyona katkıda bulunduğu bilinmektedir.
CRP Sağlığınız Hakkında Ne Gösterebilir?
İnflamasyon hastalıklarının durumunun belirlenmesinde CRP yıllardır standart teşhis uygulaması olmuştur, romatizmal artrit ve Crohn hastalığı gibi, inflamatuar ve fonksiyonel bağırsak bozukluklarını ayırdetmede de kullanılır.
Ancak inflamasyonla bağlantılı hastalıklar hakkında daha fazla bilgi edinmeye devam ettikçe, CRP hem tanı hem de risk değerlendirmesi için yararlı bir araştırma aracı haline geliyor. Bu özellikle şu ikisi için geçerlidir: kardiyovasküler hastalık ve kanser.
Optimal CRP Seviyeleri Nelerdir?
Karın yağı, CRP’nin artmasına neden olan ölümcül pro-enflamatuar sitokinlerin aşırı üretiminde verimli bir zemin sağladığı için, daha kilolu insanlar genellikle daha yüksek CRP seviyelerine sahiptir. Obez bireyler genellikle tüm dejeneratif hastalık risklerini keskin bir şekilde artıran kronik bir pro-enflamatuar durumdadır.
CRP düzeylerinde artışa sebep olan iki durum, obezite ve diyabettir. Bu koşullarda görülen inflamasyondaki artışın arkasındaki neden olabilir.
Obez bireyler CRP’den çifte tehdit yaşamaktadır. Birincisi, dolaşımdaki CRP’nin çoğu karaciğerde yapılırken, insan yağ dokusu da önemli miktarda CRP üretir. İkinci olarak, obez kişilerde sitokinler hızlı bir artış gösterir.
Böylelikle, CRP, inflamasyonun böyle önemli bir rol oynadığı obezite, diyabet ve kardiyovasküler hastalık arasındaki en azından eksik bağın bir parçası olabilir.
Kalp-Damar Hastalığı
CRP seviyeleri kardiyovasküler hastalık riski ile yakından ilişkilidir; CRP ne kadar yüksek olursa, risk o kadar büyük olur. Aksi takdirde, CRP seviyeleri orta derecede yüksek olan sağlıklı insanlar, gelecekteki kardiyovasküler olaylar açısından önemli ölçüde daha yüksek risk taşırlar.
Önemli bir çalışmada, yüksek CRP düzeyine sahip hastalar, % 45 artmış koroner kalp hastalığı riski altındaydı. Başka bir çalışmada, yüksek CRP düzeyleri olan kişilerin, iskemik kalp hastalığı geliştirme olasılığının % 60’dan daha fazla ve serebrovasküler olay geçirme olasılığının % 30 daha fazla olduğu bulunmuştur. Ek olarak, CRP seviyelerinin artık koroner arter hastalığı olan hastanede yatan hastalarda ciddi komplikasyonlara sebep olabileceğini göstermiştir.
Bu risk artışlarının, diyabet gibi kardiyovasküler hastalıklara katkıda bulunan diğer durumlar için de geçerli olduğu görülmektedir. Yapılan bir çalışmada, yüksek CRP düzeyine sahip kadınlarda, diyabet geliştirme riski 16 kat daha fazladır. Başka bir çalışmada, risk her iki cinsiyet için yaklaşık 2,8 kattır.
CRP ayrıca yüksek tansiyon gibi kardiyovasküler ile ilgili diğer durumlarla da ilişkilidir. Yüksek tansiyonu olan kişilerde, CRP seviyeleri, arter ve aterosklerozun sertliği ile kalp ve böbrek gibi organlara verilen hasar ile ilişkilidir. Atriyal fibrilasyon gibi kalp ritmi bozuklukları olan kişiler, normal kontrollerden çok daha yüksek CRP seviyelerine sahiptir.
CRP seviyeleri, kardiyovasküler riskin o kadar güçlü göstergeleridir ki şu anda dolaşımdaki CRP seviyeleri, kardiyovasküler olay olasılığını tahmin etmek ve tedaviyi seçmeye yardımcı olmak için kullanılmaktadır.
Bir risk belirteci olmasının yanı sıra, CRP’nin kardiyovasküler ve diyabet riskine doğrudan katkıda bulunduğuna dair kanıtlar vardır. İnme ya da kalp krizi sonrası hasarlı doku, CRP ve etkilenen alanın büyüklüğü arasında bir ilişki vardır; bu, bu hastalıklarda CRP’nin oynadığı rol oldukça güçlüdür.
CRP’yi azaltan besin öğeleri:
- Kürkümin
- Zencefil
- Yeşil Çay Polifenolleri
- L-karnitin
- Magnezyum
- Probiyotikler
- Omega-3 Yağlı Asitler
- Quercetin
- C, D, E (alfa – tokoferol) vitaminleri
- Çinko
Laboratuarda CRP Ölçümü
“Hassas CRP (veya“ hs-CRP ”) adı verilen test, özellikle kardiyovasküler hastalıklarda inflamasyonu ölçmek için sıklıkla kullanılmaktadır. Bu yeni test, önceki standart CRP ölçümleriyle aynı ölçeği kullanır, ancak daha yüksek hassasiyeti nedeniyle, CRP ölçümlerinde çok küçük artışları bile ayırt etmek çok önemlidir.
CRP Nasıl Düşürülür?
Yüksek CRP seviyeleri kardiyovasküler hastalık ve kanserle bu kadar ilişkili olduğundan, muhtemelen şu anda merak ettiğiniz soru şudur: “CRP düzeylerimi nasıl azaltabilirim?”
Yeni başlayanlar için yaşam tarzınızın CRP seviyeleri üzerinde doğrudan etkisi vardır. Trans yağ asitlerinin yüksek miktarda alınması gibi bazı beslenme alışkanlıkları CRP seviyelerini artırabilir, bu da trans yağların kan yağ seviyeleri üzerindeki olumsuz etkilerine dayanarak kardiyovasküler riski beklenenden daha fazla artırmasına neden olur.
2013 yılında yapılan bir çalışma, ideal sağlık davranışlarının (beslenme düzeni değişiklikleri, egzersiz vb.) CRP’yi azaltabileceğini buldu. Sadece egzersizin bile CRP’yi düşürmenin bir yolu olduğu gösterilmiştir. Yüksek sıcaklıkta pişirilen yiyecekleri yemek, iltihabı artırabilir. Yüksek sıcaklıkta pişirilmiş gıdalardan kaçınmak, pro-enflamatuar sitokinlerin ve CRP’nin üretimini azaltabilir, böylece günümüzde çoğu yaşlanan insanın vücudundaki inflamatuar etkinin şiddetinin azalmasında yardımcı olabilir.
CRP’nizi düşürerek, hayatı tehdit eden bir hastalık başlamadan önce kendinizi kronik inflamasyona karşı koruyacaksınız.
Tanıda CRP’nin Klinik Kullanımları
C-reaktif protein, orijinal keşfinden bu yana iltihap için bir tarama aracı olarak kullanılmaktadır.
CRP seviyeleri vücutta genellikle inflamatuar bir uyarandan 6 ila 12 saat sonra yükselmeye başlar ve olaydan 48 ila 96 saat sonra zirve yapar. Tekrarlanan CRP ölçümlerindeki değişiklikler genellikle hastanın inflamatuar seyrini izlemenin bir yolu olarak kullanılır.
CRP hiçbir zaman belirli bir durumu teşhis etmemekle birlikte, klinik bağlam açısından yorumlanırsa, iltihabın endişe verici işaret ve semptomların kaynağı olup olmadığını ve semptomların enfeksiyonlardan mı yoksa başka nedenlerden mi kaynaklandığını belirlemeye yardımcı olur.
Yüksek CRP seviyeleri, idrar yolu enfeksiyonları ve apandisitten kalp krizlerine kadar çok çeşitli hastalıklarda inflamasyonun ciddiyetinin erken belirtileri olarak da değerlendirilebilir.
