Duygularımız hatırlamamıza yardımcı olur mu? Bu, cevaplanması kolay bir soru değil ve bu durum duygularımızın karmaşıklığını düşündüğümüzde pek de şaşırtıcı değil.
Her şeyden önce, incelememiz gereken oldukça farklı iki unsurumuz var. İlki, hatırlamak istediğiniz bilginin duygusal içeriğiyle ilgili iken ikincisi, duygusal durumunuzun öğrenme yeteneğimiz ve hafızamız üzerindeki etkisiyle ilgili.
Duyguların hafıza üzerine etkileri
Genellikle duygusal olarak etkilendiğimiz, örneğin çok üzüldüğümüz veya çok mutlu olduğumuz zamanları daha net hatırlarız.
Yapılan son araştırmalar, bu tür olayları hatırlamamızı kolaylaştıran şeyin, olayın kişisel önemi ile ilgili değil, üzerimizde uyandırdığı duygular ile ilgili olduğunu gösteriyor.
Duygusal görüntülerin hafızamızda oluşturduğu izler
Son derece duygusal görüntülerin ve olayların hafızamızda oluşturduğu izler, diğer bütün anılardan daha kalıcı olabilir. Bu sebeple yaşadığımız duygusal bir olayın ardından edindiğimiz bilgileri hatırlamakta normale göre daha çok zorlanabiliriz. Bu etki, kadınlar için daha da güçlüdür.
Güzel duygular daha geç kaybolur
Anılarımızı bilinçsiz bir şekilde, hoş duygularla veya hoş olmayan duygularla ilişkilendirerek farklı şekilde değerlendiririz ve bu genel olarak, yaş ve diğer bireysel faktörlerden de etkilenilen bir durumdur. Özellikle, hoş duygular hafızamızdan hoş olmayan duygulardan daha yavaş kaybolur, ancak eğer depresif bir bireyseniz hoş olan ve olmayan duygular eşit bir şekilde kaybolma eğilimi gösterirler, yaşlı yetişkinler gençlere oranla duygularına daha hakimlerdir ve çoğunlukla bu durum kötü anıları unutmalarını zorlaştırır.
Pozitif anılar daha fazla ayrıntı içeriyor
Otobiyografik anılar üzerine yapılan bir araştırmada, pozitif anıların nötr veya negatif anılardan daha fazla duyusal ve bağlamsal ayrıntılar içerdiğini ortaya çıkmış. Bu durum bireylerin olaylarla kişisel baş etme tarzlarından bağımsız olarak doğru kabul edilebilir.
Duygusal olarak yüklü olaylar daha iyi hatırlanabilir
Hoş duygular genellikle hoş olmayan duygulardan daha iyi hatırlanır
Olumlu anılar daha fazla bağlamsal ayrıntı içerir bu da daha akılda kalıcı olmalarını sağlar
Duygusal olarak iz bırakan olaylar, aynı anda deneyimlenen daha az duygusal olay veya bilginin hafızada kalıcılığını azaltabilir.
Hafızaya yardımcı olan bilginin önemi değil, kişi üzerinde oluşturduğu duygusal uyarandır.