Migren ataklarına tam olarak neyin sebep olduğunu anlamak bazen zor olabiliyor. Çünkü aklınıza gelemeyecek kadar çok fazla tetikleyici var. Mesela beyninizde bulunan kimyasal seviyelerinde dengesizlikler, tükettiğiniz yiyecekler veya genlerinizdeki yatkınlık bile migreniniz için bir atak tetikleyicisi olabilir. Hormonal değişiklikler, stres ve özellikli bazı yiyecekler örnek verilebilir.
Hava durumu değişiklikleri migreni tetikliyor
Bilimsel çalışmaların verilerine göre migren hastalarının %50’si için hava durumu değişiklikleri atakları tetikleyebiliyor. Fırtınalı havalar, hava ısısında meydana gelen ani değişimler ve hava basıncı değişikliği gibi vücudu etkileyen hissedilir hava durumu değişiklikleri hormon dengelerini değiştirerek beyin kimyasallarının değerlerinin değişmesine ve beraberinde migren atağının oluşmasına sebep olabiliyor.
Havanın günlük güneşlik olduğu bir günde bir anda kararıp fırtınalı bir havaya dönmesi hem endişe verici hem de iç karartıcı olabilir. Bu durumda migren atağı başlayan bir hastada atağın tetikleyicisi olarak stres hormonu dengelerindeki değişimin mi yoksa psikolojik bunalım halinin mi etkili olduğunu veya stresin etkisiyle yediği herhangi bir şeyin mi atağa sebep olduğunu ayırt etmek bazen güç olabilir.
Bazı hastalar sıcaklık ve neme karşı daha hassas
Her migren hastası bu değişimlere aynı tepkiyi vermiyor. Kimi kapalı, karanlık ve soğuk havalardan hoşlanırken, bir başkası için bu hava durumu stres sebebi olabilir. Sıcak hava bazı migren hastaları için bir tetikleyici olabiliyorken bazı hastalar için hiçbir etki etmiyor ama havanın bir anda soğuması atak başlamasına sebep olabiliyor. Bu durum bize bazı hastaların diğerlerine oranla sıcaklık ve nem dengesine karşı daha hassas olduğunu gösteriyor.
Nem dengesi değişiklikleri ve migren
Nem dengesi değişikliklerinin sıcaklık ile ilintili olması nem oranının direkt olarak bir migren tetikleyicisi olup olamayacağı konusunda da kafa karıştırıcı olabiliyor. Fakat genelleyecek olursak, çoğunlukla nem oranındaki ani değişiklikler ve sıcaklık artışı birlikte migren tetikleyicisi olabiliyor. 2017 de yapılan bir araştırmada nem oranı yüksek ve çok sıcak günlerde acil servislere migren ağrısı ile başvurunun ciddi oranda arttığı ve kuru ve soğuk havalarda da ciddi oranda azaldığı tespit edilmiş. Tabii burada migren atağının gizli tetikleyicisi olabilecek susuzluk etkenini de unutmamak gerek. Sıcak günlerde daha fazla oluşan susuzluk da migren ataklarına sebep oluyor olabilir.
Hava durumuyla migren bağlantısı
Hava durumu migren ilişkisinde bir diğer önemli nokta da rüzgâr. Rüzgâr maruziyeti migren hastalarının sıklıkla tetikleyici olarak listelerine ekledikleri bir durumdur. Yapılan çeşitli çalışmalarda migren ataklarının rüzgârlı günlerde arttığı yönünde sonuçlar elde etmiştir.
Migren ataklarını tetikleyen hava durumu değişiklikleri:
- Sıcaklıkta değişme
- Yüksek nem oranı
- Rizgarlı hava özellikle lodos
- Çok kuru hava
- Parlak ışıklı ve çok güneşli havalar
- Basınç değişiklikleri
Migren atakları çoğunlukla başlamadan önce kendini belli eder özellikle tetikleyiciniz olduğunu düşündüğünüz bir şeye maruz kaldıysanız atağın başlayacağını düşünmeden edemezsiniz. Bu gibi durumlarda ‘kesin migrenim tutacak, ben şimdi ne yapacağım’ diye panik olmak yerine durumu tersine çevirici yöntemler aramakta fayda var.
Tabi ki hava durumunu değiştiremezsiniz ama eğer hava değişiklikleri sizin için tetikleyici ise hava durumunu kontrol ederek hareket etmek kendinizi korumanızı sağlar veya günün belirli saatlerinde başınız ağrıyorsa bir ağrı günlüğü tutmak dönüp baktığınızda ne yaptığınızda atak geçirdiğinizi anlamak ve böylelikle tetikleyicilerinizi anlamanız için çok doğru bir yöntem olacaktır. Hava değişiklikleri sizin elinizde değildir, bu yüzden bu dönemlerde diğer tetikleyicilerinizi kontrol altına almaya çalışın.
Tetikleyen yiyeceklerden uzak durmak, iyi bir uyku uyumak gibi. Bu hava değişimi olan günlerde mümkün olduğunca dışarı çıkmamaya özen gösterin. Mutlaka çıkmak zorunda kalırsanız bir koruyucu şapka ve güneş gözlüğü takın. Bu dönemde bolca su içmeye de özen gösterin. Sıcak dönemlerde susuzluk ağrı ataklarınızı artıracaktır.
