Eylül 2017’de Dünya Başağrısı Kongresinde yepyeni bir migren ilacı “inanılmaz başarılı” sonuçları ile duyuruldu. 2001 yılından bu yana araştırılan bu ilaç, son hali ile 4 ilaç firması tarafından sonuçlandırılma aşamasına geldi ve Eylül ayında duyuruları yapıldı. Migren ile uğraşan hekimler için bu heyecan verici bir haberdi. Peki, gerçekten ülkemizde de migren aşısı olarak duyduğumuz bu tedavi ile ilgili ne biliyoruz?
Migren aşısı hakkında merak edilenler
Migren ağrılarının başlamasında birtakım olaylar zinciri rol oynar. Ağrıları tetikleyecek bir sebep olur genellikle. Genetik yatkınlık, uyku sorunu, beslenme sorunu, fiziksel yorgunluk, stres gibi sorunlar migrenli kişileri hassas hale getirir. Tetikleyiciler ön plana çıktığında beyin ağrı merkezlerine uyarı gider. Ağrı merkezi ilk adımda sinir uyarısı ortaya çıkarır ve sanki beyinde iltihap varmış gibi (ama bu gerçek iltihap değildir) savaşmak için iltihap maddeleri ortaya çıkar (CGRP, substans P dediğimiz bu iltihap maddeleri içinde önemlisi CGRP). Bu maddeler damarlarda genişleme yapar. Genişleyen damarlar beyin dokusuna baskı yaparak ağrıya yol açar.
Klasik migren ilaçları
Bugüne kadar migren için kullandığımız tedaviler migren dışı başka sebeplerle bulunmuş ama migrene de iyi geldiğini düşündüğümüz ilaçlar idi. Epilepsi ilaçları, depresyon ilaçları, kalp ritim ilaçları gibi. Maalesef migren için spesifik olarak keşfedilmiş bir tedavi yoktu. Migren aşısı bu açıdan çok ilgi gördü, dikkat çekti. Çünkü migren için keşfedilmiş ilk ilaçtı.
Migren aşısı nasıl çalışır?
Migren aşısı, henüz migren ilk tetiklenip iltihap maddeleri salınmadan en önemli iltihap maddesi sayılan CGRP maddesinin çalışmasını durduruyor ve migren atağının başlamasını önlüyor.
Migren aşısı bir antikor yani tıpkı diğer aşılarda kullanılan maddelere benzer bir görevi var. Bu nedenle aşı demek mantıklı. Ancak klasik bildiğimiz aşılar gibi bir kere yapılan ve sürekli koruyan bir özelliğe sahip değil. Bu aşının ömrü 2 hafta ile 4 hafta arasında değişiyor. Bu süreden sonra etkisi bitiyor. Bu nedenle 2 ile 4 hafta arasında aşıyı tekrarlamak gerekiyor.
Şu anda 4 farklı firma aşı ile ilgili çalışmalarını tamamladı. İlk firma ilacı Amerika’da çok yakın bir zamanda piyasaya çıkardı. Diğer firmaların ilaçları da peş peşe piyasaya çıkacak gibi görünüyor. İlk çıkan aşı ayda bir sıklıkla yapılıyor. İnce insülin iğnesine benzer bir iğnesi var. Migreni olan kişiler rahatlıkla kendileri uygulayabiliyorlar.
Yakın zamanda 2 haftada bir uygulanacak diğer aşı da çıkacak ve sık yapıldığı için daha etkili olabilir iddiaları var.
Migren aşısının yan etkileri var mı?
Aslında migren aşısının bilinen ciddi bir yan etkisi yok. Önceki çalışmalarda karaciğer sıkıntısı olabileceği görüldü ve ilaç tekrar geliştirilerek bu yan etki ortadan kaldırıldı. Şu an için grip benzeri bir tablo ve iğne ağrısı düşük olasılıkla oluşabilecek yan etkiler. Ancak yine de uzun vadede yan etkiler açısından dikkatli olmak lazım.
Migren aşısına nasıl ulaşabiliriz?
Migren aşısı şu an için sadece Amerika’da satışta. Önce Avrupa’ya, sonda ülkemize gelmesi bekleniyor.
Migren aşısı gerçek çözüm mü?
Migren aşısı hiçbir şekilde gerçek ve tam çözüm değil. Beni arayıp aşıyı soran hastalarım aşı olup migrenden tamamen kurtulacakları inancındalar. Maalesef çözüm böyle değil. Aşı da tüm diğer tedaviler gibi geçici bir çözüm. Siz kullandığınız sürece yanıt alabileceksiniz. Ama esas ağrınızı tetikleyen nedenleri bulup hekiminizin bu sebepleri ortadan kaldırmaya yönelik sizinle işbirliği halinde yapacağı tedavi kesin çözüme ulaştıracaktır.
Bütüncül Sorgulayıcı Tıp, bu arayışı hedefler. Tıpkı bir dedektif gibi vücudunuzda sorunun nerede olduğunu saptayıp o sorunu ortadan kaldırmaktır en doğru tedavi.