Bir okuyucu “Mitokondri hakkında çok şey duydum,” diye tweet attı. “Nedir ve neden bu kadar önemli?” İnsanlara mitokondriyi anlatmayı seviyorum.
Mitokondrinin önemini keşfetmek ve görevini optimize edebilmek kişisel iyileşme yolculuğumuzun büyük bir parçası.
Mitokondriler ne işe yarar?
Mitokondri, vücudumuz için önemli enerji kaynağıdır. Onlar, yediğimiz gıdaları ve nefes aldığımız oksijeni alıp enerjiye dönüştüren hücrelerimize yerleştirilmiş minik fabrikalar. Bu enerjiye ATP diyoruz ve vücudumuz dediğimiz makinen çalışması için gerekli, tıpkı arabanın benzini gibi.
Her hücre, yüzlerce veya binlerce mitokondriye sahiptir; kalpte, beyinde ve kaslarda daha fazla bulunurlar. Nitekim, vücudumuzda 100 trilyonun üzerinde mitokondriye sahibiz ve her biri ATP yapmak için uğraşıyor.
Mitokondriler düzgün çalışmazsa ne olur?
Mitokondri, metabolizmanın olduğu yerdir. Bu nedenle, mitokondriniz düzgün çalışmadığında, metabolizmanız çok ciddi yavaşlar. Sorunlar, bu güçlü enerji üreticilerinin çok hassas olması ve kolayca hasar görmeleri nedeniyle ortaya çıkar. Hasar gördüklerinde, düşük enerji, yorgunluk, hafıza sorunları, hızlı yaşlanma yakınmaları olur.
Yorgunluk, kötü çalışan mitokondrinin en yaygın yakınmasıdır ve yaşlandıkça kendimizi daha kötü hissetme eğilimindeyiz.
Mitokondrilerin zarar görmesi
Mitokondriler gerçekten önemli, fakat maalesef özellikle kontrolsüz oksidatif stres onlara zarar verebilir. Bu karışık gelebilir, ancak bazılarımız terimi tam olarak bilmese de gerçekte hepimiz “oksidatif stres” konusunda bilgi sahibiyiz. Paslanma da diyebiliriz buna; arabalarımızdaki pas, dilimlediğinizde elma üzerinde görülen kahverengi renk, hatta cildimiz üzerinde oluşan kırışıklıklar birer örnek.
Oksidatif stresin nedenleri
Oksidatif strese neden olan temel faktörler; çok fazla kalori almak, sigara, güneş ışığına fazla maruz kalmak, toksinlere maruz kalmak, işlenmiş zararlı gıdaları tüketmektir.
Mitokondriyi tamir etmek için
Daha az işlenmiş yemek; abur cubur, şeker tüketmelisiniz. Hareket etmeniz gerekiyor. Mitokondrinin verimliliğini ve işleyişini artıran aralıklı yürüyüş bisiklet gibi aerobik antrenmanları; kas miktarını ve mitokondri sayısını arttıran kuvvet antrenmanlarını deneyin.
Günlük diyetinize gerçek, tamamı renkli sebze ve meyveleri ekleyin. Bu gıdalar, mitokondriyi besleyen antioksidanlarla doludur.
Aşağıdaki besinleri, mitokondrinizi desteklemek ve enerjiyi artırmak için günlük rejiminize dahil edin:
- Asetil L-karnitin
- Alfa-lipoik asit
- Magnezyum aspartat
- Resveratrol
- D-riboz
- NADH
- Koenzim Q10
- N-asetil-sistein
Omega-3 yağ alımını arttırın. Somon, uskumru, sardalye, hamsi, keten tohumu, ceviz ve yumurta sarısı gibi şeyleri eklediğinizden emin olun.