Son zamanlarda zerdeçal hakkında çok şey duyuyoruz ve her geçen gün popülaritesi artıyor. Ama bilgi kirliliği içinde kafamız çok da karışık. Nedir bu zerdeçal gerçeği, hakikaten işe yarıyor mu? Peki, işe yarıyorsa hangi dozda ve nasıl tüketelim?
Beyninizi koruyun sağlığınıza kavuşun sloganından yola çıkarak zerdeçalın hem beyni besleyen damarlar hem de beyin hücreleri üzerine olumlu etkiye sahip olduğunu belirtelim. Kalp damar hastalıkları ve inmenin oluşmasında öncül bir neden de karın bölgesinde yağlanma, hipertansiyon, kan şekeri ve kolesterol yüksekliğinin bir arada olduğu metabolik sendromdur.
Metabolik sendrom iltihaplanmaya ve dokuların strese girmesine yol açar ki bu da damar sertliğine, hayati organlara yeterli kan akışı sağlanamamasına ve kalp krizi ile inmeye neden olur. Zerdeçal beyin damar sağlığı için risk oluşturacak faktörlere karşı savaş açar, iltihaplanmayı önler, yüksek kan şekerinin olumsuz etkilerini azaltır ve kandaki yağ ve yağ benzeri maddelerin normal seviyelere inmesini sağlar. Sadece hipertansiyon, diyabet ve kalp hastaları değil sağlıklı kişiler de düzenli olarak zerdeçal takviyesi alarak kalp, damar ve beyin sağlıklarını koruyabilirler.
Sağlıklı kişiler bile kalp ve beyin sağlıklarını korumak için harekete geçmeli
Hele ki kilo sorunu yaşıyorsanız kalp ve beyin damarlarınızda ateroskleroz sessizce ilerler ve farkında olmadığınız bir riske neden olur. Dolaşım sisteminde bozulmalar damar sertliğinin, hipertansiyonun, kalp yetmezliğinin, inmenin, Alzheimer hastalığının ve diğer rahatsızlıkların ortaya çıkmasına neden olur.
Zerdeçal sadece bilinen kalp ve beyin damar hastalıkları riskli kişiler için değil, hepimiz için faydalıdır. Hücre büyümesini, kan damarlarındaki akışı ve pıhtılaşma işlevini kontrol eder, damar duvarlarında pıhtı birikimini önleyen ve beyaz kan hücreleri ile iletişim halinde olan çok sayıda uyarıcı madde salgılar. Zerdeçal aynı zamanda beynin yapısında önemli rolleri olan Omega-3 yağ asitlerinin (DHA) vücut tarafından emilimini artırır. Günlük 250 mg yani 1 çay kaşığının dörtte biri kadar zerdeçal alımı, aerobik egzersiz gibi damar duvarını güçlendirici ve damar sertliğini önleyici etkisi vardır.
Zerdeçal beyinde bunamayı önlüyor
Kan beyin bariyeri dediğimiz bir duvar beyni korur ve çok az bir maddenin beyne geçişine izin verir. Zerdeçalın içinde kurkumin denilen zerdeçale renk veren bir madde var. Kurkumin kan beyin bariyerini geçerek beyin dokusuna girebiliyor ve birçok işleve yardımcı oluyor. Beyinde üretilen nörotrofik faktör (BDNF) sinir hücrelerinin yaşamasında, büyümesinde ve yeni hücre oluşumu nörojenezde görev alan bir hormon. Alzheimer hastalığına yol açan temel sebepler de beyinde BDNF hormon düzeyinin azalması ve amiloid plaklar dediğimiz toksik maddelerin artışıdır. Zerdeçal, BDNF hormon seviyelerini yükseltir ve yaşlanmaya bağlı beyin fonksiyonlarında bozulmayı azaltarak hafızayı güçlendirir. Zerdeçal beyinde yeni hücre oluşumunu sağlar. Beyinde biriken amiloid plaklara karşı savaş açar ve beyin fonksiyonlarını geliştirir.
Zerdeçal iltihap önleyici etkiye sahiptir
Kronik iltihaplanma, beyin hücrelerinde enerji üretimini engeller. Bu da yaygın ağrılara, zihin yorgunluğuna, dikkat dağınıklığına, depresyona ve hafıza sorunlarına neden olur. Kronik iltihaplanma yaşlanmayı hızlandıran bir süreçtir. Bu yüzden beyni korumanın en iyi yollarından biri iltihaplanmayı baskılamaktır. İltihaplanma engellendiğinde dokular doğal olarak iyileşir ve kaybettikleri fonksiyonları geri kazanırlar, bu da yaşlanma sürecini yavaşlatmanın en iyi yoludur. Zerdeçal içinde bulunan kurkumin maddesi güçlü bir iltihap gidericidir.
Zerdeçalın, kansere dönüşen hücrelerin çoğalmasına karşı etkili olduğunu gösteren çalışmalar var. Tümörlü bölgeleri besleyen yeni damar oluşumunu engelleyerek kanserlerin yayılmasını önler.
Zerdeçal, kanser tedavisinde hem kemoterapi hem de radyasyon tedavisine destektir ve her iki tedavinin de etkinliğini arttırır. Özellikle sindirim sistemi, üreme ve boşaltım yolları, jinekolojik ve hematolojik, akciğer, beyin ve meme kanserlerinde koruyucu etkileri olduğu gösterilmiştir.
Zerdeçalın faydaları bu kadarla bitmiyor. Karaciğer sağlığımızı ve sindirim sistemimizi korur, safra akışını sağlar, hazımsızlığa iyi gelir. Kas ve eklem ağrılarında etkilidir. Cildi güzelleştirir, aknelere iyi gelir, cilt yaralarında kullanıldığında antibakteriyel etki sağlar.
Zerdeçalı nasıl tüketelim?
İdeal günlük toz zerdeçal dozu 1 – 2 gramdır, bu da yaklaşık 1 – 2 silme çay kaşığı kadardır. Toz olarak tüketmek bazen tadı yüzünden zor olabiliyor. Önerim 1 kaşık yoğurt üzerine 1 çay kaşığı zerdeçal, yarım çay kaşığı toz karabiber ve 1 çay kaşığı zeytinyağı ekleyip yemeniz şeklinde. Burada ilave ettiğimiz karabiber zerdeçalın etkisini 3 – 4 kat artırır, zeytinyağı ise emilmesine katkı sağlar. Zerdeçal aslında yemeklere de çok yakışan bir baharat, özellikle salçalı yemeklerde tadını hissetmezsiniz bile. Yine de tüketmekte zorlanıyorsanız hazır zerdeçal toz kapsülleri eczanelerde bulmak mümkün.